Jump to content

Promethiom

Dhyworth Wikipedya, an godhoniador rydh
Ensampel a Elven gymyk, elven synthesek Edit this on Wikidata
Furvell gymyk Pm edit this on wikidata
Dydhyas diskudhans 1945 Edit this on Wikidata
Niver atomek 61 Edit this on Wikidata
Elektronegedhegedh 1.13 Edit this on Wikidata
Studh oksidyans 2, 3 Edit this on Wikidata
Rann a lanthanid, period 6 Edit this on Wikidata
Commons page Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia

Elven gymyk yw promethiom, niver 61 y'n Vosen Beriodek. Y furvell yw Pm. An hanow a dheu dhyworth an Titan yn mythologieth grek, Prometheus, neb a ladras tan dhyworth an Duwow ha'y ri dhe dus. Onan a'n elvennow dor-tanow, po lanthanid yw promethiom.

Nyns eus rann dhe promethiom y'n korf denel, yn hwir, pur beryllus yw awos y radyoweythresans glew.

Diskudhys veu promethiom yn 1938 gans bagas a wodhonydhyon yn Pennskol Stat Ohio, Jacob Marinsky, Larry Glendenin ha Charles Coryell. Gwrek Coryell a brovyas an hanow promethiom.

Kevys yw promethiom yn askorrasow folsans yn dasoberoryon nuklerek. Pub isotop yw radywoweythresek, ha'n hanter-bewnans hirra gans promethiom-145 - 17.7 bledhen. Usys yw promethiom-147 avel dyller dewynnyans β yn paynt golow (yma golow glas ganso), yn batriow atomek usys yn rewloryon kolon ha towlynnow gidys.

Poos atomek promethiom yw 145, y boynt teudhi yw 1042°C ha'y boynt bryjyon yw 3000°C. Y dhosedh yw 7.2kg an liter.