Kontent qismiga oʻtish

Aveyron

Koordinatalari: 44°15′0″N 02°42′0″E / 44.25000°N 2.70000°E / 44.25000; 2.70000
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Aveyron

Aveyron
Departament
{{{rasmiy_nomi}}}ning bayrogʻi
Bayroq
{{{rasmiy_nomi}}}ning rasmiy gerbi
Gerb
44°15′0″N 02°42′0″E / 44.25000°N 2.70000°E / 44.25000; 2.70000
Mamlakat Fransiya
Aholisi
279,595
Milliy tarkib fransuzlar
Vaqt mintaqasi UTC+1
Telefon kodi 12
Aveyron xaritada

Aveyron (fransuzcha talaffuzi: [avɛʁɔ̃] ( tinglang); Occitan) Fransiyaning janubidagi Oksitaniya mintaqasida joylashgan departamentdir . U Aveyron daryosi sharafiga nomlangan. Uning aholisi fransuzcha Aveyronnais (erkak) yoki Aveyronnaises (ayol) nomi bilan ataladi[1]. Aveyron markazi, Rodez aholisi bu hududdagi birinchi kelt koʻchmanchilari boʻlgan. Ular Ruteni asosida Rutenua deb ataladi. Maydoni 8,735 km kvadrat va 279,595 aholisi boʻlgan Aveyron asosan qishloq xoʻjaligiga ixtisoslashgan. Aholi zichligi har kvadrat kilometrga 32 kishini tashkil qiladi (83/kv milya)[2].

Ruteni tangasi, miloddan avvalgi V-I asrlar

Aveyron 1790-yil 4-martdagi Fransiya inqilobi davrida yaratilgan 83 ta boʻlimdan biridir. Mintaqaning birinchi maʼlum boʻlgan tarixiy aholisi Rutenii qabilasi boʻlgan. Bu hududda ilgari qadimgi odamlar yashagan. Departament 1000 dan ortiq dolmenlari bilan faxrlanadi, bu Fransiyadagi boshqa boʻlimlarga qaraganda koʻproq. 1790-yillarga qadar Aveyron qamrab olgan hududda Rouergue deb nomlanuvchi provinsiya boʻlgan.

Aveyron — Tuluza, Klermon-Ferran va Monpelye shaharlaridan tashkil topgan uchburchakning markazida joylashgan. Boʻlim taxminan sobiq Rouergue provinsiyasining konturiga amal qiladi. Maydoni boʻyicha Fransiyada 5-oʻrinda turadi (8,735 km2 (3,373 kv mi). Uning markazi — Rodez .

DepartamentTuluza akademiyasi va Monpelye apellyatsiya sudi yurisdiktsiyasiga kiradi. INSEE va pochta indeksi 12. Aveyron markaziy massivning janubida joylashgan. Departamentning eng baland nuqtasi — Le Signal de Mailhebiau choʻqqisi (1469 m). Aveyron departamenti Grand Causses va Rougiers kabi bir nechta tabiiy hududlarga boʻlingan.

Demografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2017-yilda boʻlimda 279 206 nafar aholi istiqomat qilgan. Aholi sonining evolyutsiyasi departamentda 1793-yildan beri oʻtkazilgan aholini roʻyxatga olish orqali maʼlum.

Aholining oʻsishi
YilAholi±%
1791371 835—    
1801318 340−14.4%
1806331 921+4.3%
1821339 422+2.3%
1831359 056+5.8%
1836370 951+3.3%
1841375 083+1.1%
1846389 121+3.7%
1851394 183+1.3%
1856393 890−0.1%
1861396 025+0.5%
1866400 070+1.0%
1872402 474+0.6%
1876413 826+2.8%
1881415 075+0.3%
1886415 826+0.2%
1891400 467−3.7%
1896389 464−2.7%
1901382 074−1.9%
1906377 299−1.2%
1911369 448−2.1%
1921332 940−9.9%
1926328 886−1.2%
1931323 782−1.6%
1936314 682−2.8%
1946307 717−2.2%
1954292 727−4.9%
1962290 489−0.8%
1968281 568−3.1%
1975278 306−1.2%
1982278 654+0.1%
1990270 141−3.1%
1999263 808−2.3%
2007274 425+4.0%
2012276 229+0.7%
2017279 206+1.1%

Asosiy shaharlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Eng koʻp aholi yashaydigan kommuna Rodez hisoblanadi. Departament aholisining 25 foizi toʻrtta eng yirik kommunada istiqomat qiladi: Rodez, Millau, Onet-le-Chateau va Villefranche-de-Rouergue. 2019-yil holatiga koʻra, 5000 dan ortiq aholisi boʻlgan 7 ta kommuna mavjud[3].

Kommuna Aholi (2019)
Rodez 24 475
Millau 21 979
Onet-le-Château 11 665
Vilfranche-de-Rouergue 11 602
Sent-Affrik 8023
Luc-la-Primaube 6005
Dekazevil 5323

Aveyron Cévennes milliy bogʻining bir qismini oʻz ichiga oladi. Sayyohlik diqqatga sazovor joylari orasida tepalikda joylashgan Najak qal’asi, koʻplab dolmenlari bor.