Przejdź do zawartości

Suche dni

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Suche dni (dni kwartalne; łac. Quatuor Tempora) – w tradycji Kościoła łacińskiego kwartalne dni postu obejmujące środę, piątek i sobotę[1], obchodzone na początku każdej z czterech pór roku, tj.:

Historia i pierwotny sens obchodów

[edytuj | edytuj kod]

Suche Dni należą do najstarszych elementów kalendarza liturgicznego obrządku rzymskiego: obchodzono je prawdopodobnie już w wieku III, a na pewno w wieku IV[3]. Do roku 1095 były częściowo świętami ruchomymi; obecny układ (wyszczególniony powyżej) wprowadził Grzegorz VII[4].

Trzy serie Suchych Dni zastąpiły trzy święta rolnicze religii rzymskiej: Suche Dni letnie zastąpiły święto żniw (feriae messis), jesienne – święto winobrania (feriae vindemiales), a zimowe – święto zasiewów (feriae sementinae). Czwartą (wiosenną) serię dodano później[5].

Obchód Suchych Dni był obowiązkowy do roku 1970, kiedy to wprowadzono nowy kalendarz rzymski. Do momentu wejścia w życie konstytucji apostolskiej Pænitemini[6] w 1966 roku obowiązywał w te dni post ścisły. Liturgia tych dni w tradycyjnym obrządku rzymskim jest szczególnie uroczysta: przez cały rok we mszy są prawie zawsze tylko dwa czytania, natomiast w środy Suchych Dni – trzy, a w soboty Suchych Dni – siedem[2].

Suche Dni w nowym obrządku rzymskim

[edytuj | edytuj kod]

W 2002 roku (trzecie wydanie typiczne Mszału Rzymskiego) ponownie wprowadzono możliwość obchodzenia Suchych Dni również w nowym obrządku rzymskim (zreformowanym po Soborze Watykańskim II), lecz w formie zmienionej i nieobowiązkowej. Ich termin i formę może określić lokalny ordynariusz[7]. Obchody te winny służyć odnowie duchowej wiernych poprzez obchody liturgiczne, praktyki pokutne i akcje duszpasterskie.

Tradycyjnie Suche Dni, również w nowym obrządku rzymskim, nierzadko zachowują pewien związek z tematyką czterech pór roku[8], natomiast w Polsce zaproponowano następujące sformułowania intencji modlitewnych:

  • na Suche Dni zimowe: Dni modlitw o życie chrześcijańskie rodzin;
  • na Suche Dni wiosenne: Dni modlitw o ducha pokuty;
  • na Suche Dni letnie: Dni modlitw o powołania do służby w Kościele;
  • na Suche Dni jesienne: Dni modlitw za dzieci, młodzież i wychowawców.[9]

Ciekawostki

[edytuj | edytuj kod]

Od łacińskiej nazwy Suchych Dni Quatuor Tempora pochodzi nazwa japońskiej potrawy tempura, nie zawierającej mięsa, więc możliwej do spożycia w dni postne[10]. Z kolei od nazwy polskiej pochodzi nazwa miejscowości Suchedniów.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Gerald O'Collins SJ, Edward G. Farrugia SJ: LEKSYKON pojęć teologicznych i kościelnych. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2002.
  2. a b Missale Romanum ex decreto Ss. Concilii Tridentini Restitutum Summorum Pontificum cura recognitum. Editio typica, Typis Polyglottis Vaticanis, 1962.
  3. Polycarpus Radó, Enchiridion liturgicum: complectens theologiae sacramentalis et dogmata et leges iuxta novum Codicem rubricarum, Romae–Friburgi Brisgoviae–Barcinone: Herder, 1961.
  4. Antoine Chavasse, Le sermon III de saint Léon et la date de célébration des Quatre-Temps de septembre, „Revue des Sciences religieuses”, 44 (1/2), 1970, s. 77–84.
  5. Germain Morin, L'Origine des Quatre-Temps, „Revue bénédictine”, 14, 1897, s. 337–346.
  6. Paweł VI, Konstytucja apostolska Pænitemini, 17 lutego 1966.
  7. Missale Romanum (editio typica tertia), Libreria Editrice Vaticana, 2002.
  8. Ember Days [online], www.holytrinitygerman.org [dostęp 2024-05-20].
  9. k, Kwartalne dni modlitw za rodziny [online], Duszpasterstwo Rodzin Diecezji Płockiej, 11 grudnia 2016 [dostęp 2024-05-20] (pol.).
  10. The surprising Catholic origins of Japanese tempura [online], Aleteia — Catholic Spirituality, Lifestyle, World News, and Culture, 23 maja 2022 [dostęp 2024-05-20] (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Rupert Berger, Mały słownik liturgiczny, Juliusz Zychowicz (tłum.), Michał Tschuschke (red.), Poznań: „W Drodze”, 1990, ISBN 83-7033-080-0, OCLC 830055251.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]