Przejdź do zawartości

Jan Dąb-Kocioł

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Dąb-Kocioł
Data i miejsce urodzenia

30 marca 1898
Biskupice Radłowskie

Data i miejsce śmierci

17 stycznia 1976
Warszawa

Członek Rady Państwa
Okres

od 15 maja 1961
do 24 czerwca 1965

Przynależność polityczna

Zjednoczone Stronnictwo Ludowe

Minister leśnictwa i przemysłu drzewnego
Okres

od 17 lipca 1956
do 18 maja 1961

Przynależność polityczna

Zjednoczone Stronnictwo Ludowe

Następca

Roman Gesing

Minister leśnictwa
Okres

od 18 marca 1954
do 16 lipca 1956

Przynależność polityczna

Zjednoczone Stronnictwo Ludowe

Poprzednik

Bolesław Podedworny

Minister rolnictwa
Okres

od 6 lutego 1947[1]
do 18 marca 1954

Przynależność polityczna

Stronnictwo Ludowe / Zjednoczone Stronnictwo Ludowe

Poprzednik

Stanisław Mikołajczyk

Następca

Edmund Pszczółkowski

Odznaczenia
Order Budowniczych Polski Ludowej Order Sztandaru Pracy I klasy Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Order Krzyża Grunwaldu III klasy Złoty Krzyż Zasługi Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Partyzancki Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Krzyż Wielki Orderu Węgierskiego Zasługi (cywilny)
Grób Jana Dąba-Kocioła i jego żony Wacławy na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, 22 lipca 2008

Jan Dąb-Kocioł[2] (ur. 30 marca 1898 w Biskupicach Radłowskich, zm. 17 stycznia 1976 w Warszawie) – polski ekonomista i polityk. Minister rolnictwa i reform rolnych oraz minister rolnictwa (1947–1957), minister leśnictwa (1954–1956) oraz minister leśnictwa i przemysłu drzewnego (1956–1961). Poseł do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy oraz Sejm PRL I, II, III i IV kadencji, w latach 1961–1965 członek Rady Państwa. Budowniczy Polski Ludowej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Tomasza i Katarzyny. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Biskupicach Radłowskich, później w Radłowie. W latach 1911–1914 ukończył trzy klasy w gimnazjum klasycznym w Tarnowie. Naukę przerwał wybuch I wojny światowej. W listopadzie 1918 ukończył w Krakowie i Tarnowie sześć klas gimnazjalnych. Egzamin dojrzałości zdał w 1922 na wojskowych kursach maturalnych w gimnazjum im. Stefana Batorego we Lwowie. Studiował w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie, gdzie w 1926 uzyskał absolutorium. Egzamin końcowy poprzedzony przedstawieniem pracy dyplomowej, złożył w latach późniejszych, w okresie pracy zawodowej na Wołyniu. Awansował na porucznika ze starszeństwem z dniem 1 maja 1922 w korpusie oficerów rezerwy piechoty. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Sarny i posiadał przydział mobilizacyjny do 44 Pułku Piechoty w Równem[3]. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 225. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[4].

Był członkiem partii ludowych od okresu międzywojennego (należał do Stronnictwa Ludowego), a także wieloletnim działaczem spółdzielczym. W wojnie obronnej w 1939 dowodził kompanią przeciwlotniczą karabinów maszynowych typu B nr 15 (mobilizowaną przez 15 pp w Dęblinie) w obronie przeciwlotniczej Dęblina, później był uczestnikiem Batalionów Chłopskich. W latach 1944–1945 był przewodniczącym konspiracyjnej Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi, nadal pełnił tę funkcję po wyzwoleniu miasta. W latach 1945–1947 wojewoda łódzki. Następnie, przez kilkanaście lat, pełnił różne funkcje ministerialne. W latach 1947–1951 był ministrem rolnictwa i reform rolnych, w okresie 1951–1954 ministrem rolnictwa, w latach 1954–1956 ministrem leśnictwa, a w okresie 1956–1961 ministrem leśnictwa i przemysłu drzewnego. 21 listopada 1949 został powołany do pierwszej Rady Nadzorczej Spółdzielni „Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza”[5].

W latach 1961–1965 był członkiem Rady Państwa. Pełnił mandat poselski do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy oraz Sejm PRL I, II, III i IV kadencji. Był także przewodniczącym Komisji Organizacyjno-Samorządowej w KRN w latach 1945–1947.

Był członkiem władz partyjnych: Zarządu Głównego Stronnictwa Ludowego „Wola Ludu” (1944–1945), Rady Naczelnej Stronnictwa Ludowego (1945–1949), Naczelnego Komitetu Wykonawczego SL (1945–1949), NKW Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (1949–1964) i prezydium NKW ZSL (1950–1962).

Żonaty z Wacławą Dąb-Kocioł (1908–1983).

Pochowany 22 stycznia 1976 w Alei Zasłużonych cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie (kwatera 4C-tuje-7)[6]. W imieniu władz w pogrzebie uczestniczył m.in. zastępca członka Biura Politycznego KC PZPR, minister rolnictwa Kazimierz Barcikowski oraz zastępca przewodniczącego Rady Państwa PRL Józef Ozga-Michalski, który wygłosił przemówienie[7].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Do 9 czerwca 1951 jako minister rolnictwa i reform rolnych.
  2. Nazwisko rodowe Kocioł.
  3. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 29, 496.
  4. Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 609.
  5. M.P. z 1949 r. nr 90, poz. 1089 – Uchwała Rady Ministrów z dnia 21 listopada 1949 r. w sprawie połączenia Spółdzielni Wydawniczych „Wydawnictwo Ludowe” i „Chłopski Świat”.
  6. Wyszukiwarka grobów w Warszawie
  7. Pogrzeb Jana Dąb-Kocioła, „Trybuna Robotnicza”, nr 18, 23 stycznia 1976, s. 8.
  8. Zaszczytne wyróżnienie i uhonorowanie najbardziej zasłużonych ludzi pracy, „Dziennik Polski”, 1974, nr 172, s. 1.
  9. Wręczenie odznaczeń w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, Nr 170 z 20 lipca 1964. 
  10. M.P. z 1947 r. nr 74, poz. 490 („w wyróżnieniu zasług na polu dwuletniej pracy nad odrodzeniem państwowości polskiej, nad utrwaleniem jej podstaw demokratycznych i w odbudowie kraju”).
  11. Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
  12. M.P. z 1946 r. nr 32, poz. 62 („w uznaniu zasług, położonych dla dobra Rzeczypospolitej Polskiej w pracy konspiracyjnej i organizacyjnej”).
  13. M.P. z 1947 r. nr 25, poz. 131 („za zasługi położone w realizacji świadczeń rzeczowych”).
  14. Za zasługi dla obronności Kraju, „Trybuna Robotnicza”, nr 110, 10 maja 1967, s. 2.
  15. Układ polsko-węgierski wkładem w pokój i bezpieczeństwo, „Gazeta Robotnicza”, 21 czerwca 1948, s. 1.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.