Przejdź do zawartości

Muzyka bożonarodzeniowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zespół muzyczny wykonujący muzykę bożonarodzeniową w Glendale w Kalifornii (2008).
Świąteczny minstrel grający na piszczałce i taborze.

Muzyka bożonarodzeniowamuzyka związana tematyką ze świętami Bożego Narodzenia i zimą.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Początki

[edytuj | edytuj kod]

Najstarsze pieśni, litanie i hymny były po łacinie i były one przeznaczone do stosowania w liturgii kościelnej, a nie wykonywane jako piosenki popularne.

Czasy późniejsze

[edytuj | edytuj kod]

Podczas istnienia republiki Anglii, za panowania Olivera Cromwella, Parlament Kadłubowy wydał zakaz wykonywania kolęd i uznał je jako pogańskie i grzeszne. W maju 1660, Karol II przywrócił Stuartów na tron, dzięki czemu ludzie w Anglii po raz pierwszy po przerwie mogli publicznie śpiewać kolędy, w ramach odrodzenia chrześcijańskich zwyczajów. W 1833 William Sandys wydał Christmas Carols Ancient and Modern, w której po raz pierwszy pojawiły się w druku teksty kolęd[1][2].

Muzyka świąteczna a marketing

[edytuj | edytuj kod]

W wielu sklepach, centrach handlowych i marketach, muzyka bożonarodzeniowa jest odtwarzana i grana długo przed świętami. Ma to na celu zwiększenia popytu[3][4]. W USA muzyka świąteczna nieraz jest odtwarzana już od Dnia Dziękczynienia.

Tradycyjne kolędy

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Kolęda.

Utwory, które są tradycyjnymi utworami muzyki świątecznej, często nazywane są kolędami. Oto lista najbardziej znanych tradycyjnych kolęd[5]:

Popularne piosenki świąteczne

[edytuj | edytuj kod]

Ostatnio popularne stały się piosenki świąteczne, często rozsławiane przez film lub inne media rozrywkowe, nie mają tematyki czysto religijnej, więc nie kwalifikuje się ich jako kolędy. Archetypowym przykładem jest „White Christmas” z 1942 roku.

Najpopularniejsze utwory muzyki świątecznej (Stany Zjednoczone)

[edytuj | edytuj kod]

Według Amerykańskiego Stowarzyszenia Kompozytorów, Autorów i Wydawców w roku 2006. Oto lista 25 najczęściej wykonywanych piosenek muzyki świątecznej przez pierwsze pięć lat XXI wieku (badane w tylko w USA)[6]:

  1. The Christmas Song” – Mel Tormé, Robert Wells
  2. Have Yourself a Merry Little Christmas” – Ralph Blane, Hugh Martin
  3. Winter Wonderland” – Felix Bernard, Richard B. Smith
  4. Santa Claus Is Comin' to Town” – J. Fred Coots, Haven Gillespie
  5. White Christmas” – Irving Berlin
  6. Let It Snow! Let It Snow! Let It Snow!” – Sammy Cahn, Jule Styne
  7. Jingle Bell Rock” – Joseph Carleton Beal, James Ross Boothe
  8. The Little Drummer Boy” – Katherine K. Davis, Henry V. Onorati, Harry Simeone
  9. Sleigh Ride” – Leroy Anderson, Mitchell Parish
  10. Rudolph the Red-Nosed Reindeer” – Johnny Marks
  11. It’s the Most Wonderful Time of the Year” – Edward Pola, George Wyle
  12. I’ll Be Home for Christmas” – Walter Kent, Kim Gannon, Buck Ram
  13. Silver Bells” – Jay Livingston, Ray Evans
  14. Rockin’ Around the Christmas Tree” – Johnny Marks
  15. Feliz Navidad” – José Feliciano
  16. Blue Christmas” – Billy Hayes, Jay W. Johnson
  17. Frosty the Snowman” – Steve Nelson, Walter E. Rollins
  18. A Holly Jolly Christmas” – Johnny Marks
  19. It’s Beginning To Look a Lot Like Christmas” – Meredith Willson
  20. I Saw Mommy Kissing Santa Claus” – Tommie Connor
  21. Here Comes Santa Claus” (Right Down Santa Claus Lane) – Gene Autry, Oakley Haldeman
  22. Carol of the Bells” – Peter J. Wilhousky, Mykola D. Leontovych
  23. Do They Know It’s Christmas? (Feed the World)” – Midge Ure, Bob Geldof
  24. (There’s No Place Like) Home for the Holidays” – Bob Allen, Al Stillman
  25. Santa Baby” – Joan Ellen Javits, Philip Springer, Tony Springer i Fred Ebb

Do utworów świątecznych rozpowszechnionych przez filmy należą między innymi: „White Christmas” z filmu pt. Gospoda świąteczna (1942), „Have Yourself a Merry Little Christmas” z Spotkamy się w St. Louis (1944) i „Silver Bells” z The Lemon Drop Kid (1950).

Najpopularniejsze utwory muzyki świątecznej (Wielka Brytania)

[edytuj | edytuj kod]

Według PRS for Music do pierwszej dziesiątce najczęściej odtwarzanych utworów bożonarodzeniowych w Wielkiej Brytanii w roku 2010 należą[7]:

  1. All I Want for Christmas Is You” – Mariah Carey
  2. Last Christmas” – Wham!
  3. Fairytale of New York” – Kirsty MacColl, The Pogues
  4. Do They Know It’s Christmas?” – Band Aid
  5. Merry Xmas Everybody” – Slade
  6. White Christmas” – Louis Armstrong
  7. Driving Home for Christmas” – Chris Rea
  8. Merry Christmas Everyone” – Shakin’ Stevens
  9. Mistletoe and Wine” – Cliff Richard
  10. Walking in the Air” – Aled Jones

W poprzednich listach piosenek z 2009 i 2008 pojawiły się takie utwory jak: „Stop the Cavalry” – Jona Lewie, „Santa Claus Is Comin' to Town” – Bruce Springsteen, „I Wish It Could Be Christmas Every Day” – Wizzard, „Step into Christmas” – Elton John, „Lonely This Christmas” – Mud, czy „White Christmas” wykonania Bing Crosby[8].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Christmas Carols, Ancient and Modern. [w:] Hymns And Carols of Christmas [on-line]. hymnsandcarolsofchristmas.com, 13 września 2007. [dostęp 2016-12-07]. (ang.).
  2. Richard Michael Kelly. A Christmas carol s. 10. Broadview Press, 2003 ISBN 1-55111-476-3
  3. Annie Baxter: Consumer spending accounts for two-thirds of U.S. economy. [w:] Minnesota Public Radio [on-line]. minnesota.publicradio.org, 30 października 2008. [dostęp 2016-12-07]. (ang.).
  4. Daniel Langendorf: ERA asks for an early Christmas present the recording industry won't buy. [w:] Last100 [on-line]. last100.com, 21 listopada 2007. [dostęp 2016-12-07]. (ang.).
  5. Carol Histories and Track List. [w:] 3.Pair [on-line]. 3.pair.com, 21 listopada 2007. [dostęp 2016-12-07]. (ang.).
  6. ASCAP Announces Top 25 Holiday Songs. [w:] ASCAP [on-line]. ascap.com, 27 listopada 2006. [dostęp 2016-12-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-21)]. (ang.).
  7. Survey Reveals White Christmas As Most Memorable Christmas Song. [w:] PRS for Music [on-line]. prsformusic.com, 14 grudnia 2010. [dostęp 2016-12-07]. (ang.).
  8. Mariah Is Our Christmas Number 1. [w:] PRS for Music [on-line]. prsformusic.com, 22 grudnia 2009. [dostęp 2016-12-07]. (ang.).

Dodatkowa lektura

[edytuj | edytuj kod]
  • „Seasonal Songs With Twang, Funk and Harmony”, New York Times, 26 listopada, 2010.
  • Stories Behind The Best-Loved Songs Of Christmas autorstwa Ace Collins, 160 strona, ISBN 0-7624-2112-6, 2004.
  • The International Book of Christmas Carols autorstwa W. Ehret i G. K. Evans, Stephen Greene Press, Vermont, ISBN 0-8289-0378-6, 1980.
  • Victorian Songs and Music autorstwa Olivia Bailey, Caxton Publishing, ISBN 1-84067-468-7, 2002.
  • Spirit of Christmas: A History of Our Best-Loved Carols autorstwa Virginia Reynolds i Lesley Ehlers, ISBN 0-88088-414-2, 2000.
  • Christmas Music Companion Fact Book autorstwa Dale V. Nobbman, ISBN 1-57424-067-6, 2000.
  • Joel Whitburn presents Christmas in the charts, 1920–2004 autorstwa Joel Whitburn, ISBN 0-89820-161-6, 2004.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]