Przejdź do zawartości

Dżer

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dżer
"
faraon Egiptu
Poprzednik

Aha

Następca

Dżet

Dane biograficzne
Dynastia

I dynastia

Ojciec

Aha

Żona

Herneit

Dzieci

Dżet

Stela Dżera z Abydos, Muzeum Egipskie w Kairze

Dżer – drugi bądź trzeci władca starożytnego Egiptu z I dynastii.

Lata panowania:

  • 3100-3055 p.n.e. (Grimal)
  • 2999-2952 p.n.e. (Kwiatkowski)
  • 2980-2960 p.n.e. (Schneider)

Był synem króla Aha i jednej z pomniejszych żon (lub konkubiny), Chenedhapi.

Jego panowanie było okresem silnego rozwoju sztuki, rzemiosła, nauki i medycyny, a on sam posiadał opinię wielkiego medyka. Stworzył pisma o leczeniu dolegliwości, które były używane przez 3000 lat po jego śmierci.

W połowie swojego panowania podbił kraj Sedżet (najprawdopodobniej Synaj lub Palestyna). Walczył także z Nubijczykami i Libańczykami w delcie Nilu. Wiele wzmianek o nim jest zapisanych na tabliczkach z drewna i kości słoniowej. Jedna z nich pokazuje łodzie płynące w kierunku miast Delty Sais i Buto (wczesnej stolicy Dolnego Egiptu), inna zaś opisuje składanie ofiar z ludzi.

Rządził w sumie od 20 do 57 lat (według różnych źródeł i szacunków). W jego grobowcu w Umm el-Qaab w Abydos znaleziono szczątki 300 poddanych, którzy zostali zabici, aby służyć mu w przyszłym życiu (ta tradycja została wkrótce porzucona, a ludzi zastąpiono figurkami uszebti).

Od czasów Średniego Państwa wierzono, że w jego grobowcu spoczywa ciało Ozyrysa, a król Chendżer z XIII dynastii kazał wybudować tam posąg i miejsce to stało się centrum pielgrzymek.

Jego żona Herneit została pochowana w Sakkarze.

Tytulatura

[edytuj | edytuj kod]

Nomen władcy, zachowany na Kamieniu z Palermo i Liście z Abydos, brzmi Iti[1][2]:

<
itti
>

Jego imię horusowe brzmi Dżer[1] (Horus Dżer, „Horus, który Wspiera”[2]):

U historyków greckich występuje pod imionami Kenkenes i Athoti[1]. Jürgen von Beckerath wymienia jeszcze jedno imię – Uenephes[3]; to Kwiatkowski przyporządkowuje jednak do Dżeta[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Bogusław Kwiatkowski, Poczet faraonów. Życie. Legenda. Odkrycia, wyd. 2, Iskry, 2021, s. 82, ISBN 978-83-244-1042-2.
  2. a b Egipt Starożytny - I Dynastia [online], www.narmer.pl [dostęp 2023-06-06].
  3. Jürgen von Beckerath, Handbuch der ägyptischen Königsnamen, München ägyptologische Studien, München: Deutscher Kunstverlag, 1984, s. 171, ISBN 978-3-422-00832-8 [dostęp 2023-05-27] (niem.).
  4. Bogusław Kwiatkowski, Poczet faraonów. Życie. Legenda. Odkrycia, wyd. 2, Iskry, 2021, s. 85, ISBN 978-83-244-1042-2.